środa, 16 grudnia 2020

Piłsudczycy cofnęli nas w rozwoju. To wtedy wyprzedziła nas Japonia

Polska wyprzedzała kiedyś gospodarczo Japonię. Tak, tak. Do czasu aż pełnię władzy przejęła sanacja. Władza piłsudczyków oznaczała protekcjonizm, nieprzychylność małemu biznesowi, wielkie nierentowne inwestycje państwowe i monopole.
Na gospodarce piłsudczycy niezbyt dobrze się znali
(World History Archive)
Na gospodarce piłsudczycy niezbyt dobrze się znali
W 1938 roku PKB na mieszkańca w Polsce wynosiło 2801 dol. rocznie, czyli niewiele więcej niż jeszcze za zaborów w 1910 roku (2169 dol.) - wyliczył Uniwersytet Groningen w Holandii. Minęło ponad ćwierć wieku od początku I wojny światowej, 17 lat pokoju, a tak niewiele się poprawiło.
Jeszcze w 1930 roku poziom gospodarki Polski w przeliczeniu na mieszkańca był podobny jak w ZSRR. Ale już w 1938 roku to komunistyczne (czytaj: niewydolne gospodarczo) przecież państwo przegoniło nas w PKB na głowę o 53 proc. (4294 dol. w porównaniu do 2801 dol. w Polsce).

Amerykańska służba zdrowia

Do mniej więcej późnych lat 60-tych Amerykanie wydawali tylko odrobinę więcej jako procent PKB na służbę zdrowia niż inne kraje, a z np. Kanadą szli łeb w łeb.

W 1943 roku wydarzyło się coś, co przez niektórych ekonomistów określane jest mianem "Pearl Harbor amerykańskiej służby zdrowia". Mowa o ustawach Wagnera-Murraya-Dingella, które swoją drogą nigdy nie zostały poddane pod głosowanie w Kongresie. Specjalnie na użytek tego wątku przetłumaczyłem spory kawałek bardzo ciekawego wpisu na ten temat zamieszczonego na blogu Stephena M. Perle'a. 

W przeciwieństwie do rzeczywistego ataku na Pearl Harbor z 7 grudnia 1941 roku, "Pearl Harbor" w służbie zdrowia, które miało miejsce dwa lata później, nie trafiło na czołówki gazet, nie zostało podniesione przez prezydenta Roosevelta na żadnej z sesji Kongresu i nie spowodowało masowych zgonów i zniszczeń. W rzeczywistości jedynie garstka ludzi była świadoma tego, co zaszło w systemie opieki zdrowotnej 26 października 1943 roku. Niemniej jednak podobnie jak prawdziwe Pearl Harbor, tamte wydarzenia okazały się katastrofalne w skutkach. Zmieniły fundamentalnie i nieodwracalnie na gorsze kierunek, w którym będzie podążać amerykańska służba zdrowia przez najbliższe 66 lat.

sobota, 12 grudnia 2020

Jacek Kaczmarski - Marsz intelektualistów


Utwór dedykowany wszystkim tym, którzy swoją inteligencją i wykształceniem zdecydowali się służyć reżimowi wojskowemu w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem Daniela Passenta, którego wypowiedzi po 13 grudnia nasunęły mi pomysł tej piosenki.

środa, 9 grudnia 2020

Rezerwaty Indian jako socjalistyczny archipelag

Wyobraźmy sobie kraj, którym włada skorumpowany rząd autorytarny. W tym państwie nikt nie słyszał o mechanizmach utrzymujących równowagę polityczną ani o niezależnym systemie sądowym. Nie jest tam uznawana własność prywatna. Nie można też kupować ani sprzedawać ziemi. Żadne przedsiębiorstwo nie ma zamiaru inwestować w tym kraju. Ci mieszkańcy, którzy mają pracę, najczęściej pracują w sektorze publicznym. Bezrobotni utrzymują się z programów pomocowych, które dostarczają podstawowej żywności. A jednocześnie to państwo może się pochwalić darmowym systemem opieki zdrowotnej i bezpłatnym dostępem do edukacji. Czy możesz odgadnąć, który to kraj? Może to być Związek Radziecki, Kuba lub każde inne dawne państwo socjalistyczne.
Mogę cię jednak zapewnić, że taki kraj istnieje właśnie tutaj, w Stanach Zjednoczonych. Jest to Państwo Indiańskie.
...
https://mises.pl/blog/2013/08/22/znamenski-rezerwaty-indian-jako-socjalistyczny-archipelag/

środa, 2 grudnia 2020

Götz Aly - Wszyscy Niemcy wzbogacili się na Holokauście

Adam Tycner: Czy III Rzesza była państwem opiekuńczym?

Götz Aly: Tak. Narodowosocjalistyczny rząd prowadził politykę solidarności społecznej, oczywiście wyłącznie dla „czystych rasowo” Niemców. Wymagało to ogromnych pieniędzy, więc przed wojną Niemcy żyły na kredyt, a w czasie wojny państwo opiekuńcze utrzymywano za pieniądze pochodzące z rabunku. Mieszkańcy podbitych krajów utrzymywali dobrostan w III Rzeszy.

Zostańmy na razie w latach 30. Co to znaczy, że Niemcy żyły na kredyt?

Hitler wprowadził mnóstwo reform, które zabezpieczały byt biedniejszej części społeczeństwa. Poprawił sytuację chłopów, którzy byli wówczas bardzo zadłużeni. Ustanowił stałe ceny skupu produktów rolnych i odszkodowania na wypadek suszy albo nieurodzaju. W czasie kryzysu ekonomicznego ogromna liczba ludzi traciła swoje mieszkania, bo nie stać ich było na czynsz albo spłacanie kredytu. Hitler z dnia na dzień wstrzymał eksmisje. Z roku na rok malało bezrobocie, bo narodowosocjalistyczny rząd powiększał armię, inwestował w rozbudowę infrastruktury i przemysł zbrojeniowy. Wprowadził też nowy system podatkowy, którego podstawą było założenie, że – jak głosi niemieckie powiedzenie – „silne ramiona mogą dźwigać większy ciężar”.